Żur kujawski

Za siedmioma górami, za siedmioma rzekami… A może jednak wcale nie tak daleko, bo na ziemiach Kujawskich od lat krąży legenda przekazywana z pokolenia na pokolenie. Głosi ona, że pewna biedna kobieta chciała ugotować obiad, jednak jedyne co jej pozostało w domu to resztka żytniej mąki w garnku. Wlała więc do niego wodę i pozostawiła przy piecu, będąc pewną, że nic i tak z tego nie przygotuje do zjedzenia. Wychodząc na pole w poszukiwaniu czegokolwiek, co mogłoby posłużyć jako posiłek dla niej i męża zapomniała zupełnie o owym naczyniu z mąką i wodą, więc po powrocie zaskoczyła ją woń unoszącą się w izbie. Zapach był słodko- kwaśny, jednak bardzo przyjemny dla zmysłów, dlatego kobieta zdecydowała się dodać do garnka znalezione na polu ziemniaki, skórkę słoniny wiszącą nad kuchnią i spróbowała tego co stworzyła ze znikomych składników. Okazało się, że smak był niesamowity, a powstała zupa bardzo sycącą. Postanowiła poczęstować męża tym co przygotowała, będąc pewną, że i jemu to zasmakuje. Nie myliła się. Mąż zachwycony nową potrawą opowiadał potem w okolicy, że żona ugotowała mu tak pyszne danie, że ciągle je „żor”. Z czasem nazwę nowej zupy przemieniono na „żur” i w ten sposób powstała znana nam wszystkim zupa, goszczącą w domach Kujawiaków do dziś.
Żur stał się daniem codziennym, gotowanym najczęściej na śniadanie i w czasie zimy, ponieważ rozgrzewająca, pożywna i sycącą zupa zaspokajała organizm, każdego kto się nią posilał.
Dziś istnieje pogląd, że była to potrawa ludzi biednych i bogatych. Jej składniki mówiły o zamożności danej rodziny. Jeśli do zupy dodawano zamiast słoniny podsmażony boczek z cebulą i zabielało się go śmietaną znaczyło to, że owa rodzina jest zamożna. Można również odnaleźć w poszczególnych regionach Kujaw różniące się między sobą przepisy na żur. Niektórzy dodają do niego pieprz, cebulę majeranek, inni zamiast z ziemniakami spożywają go z kluskami. Przyrządzanie na wiele sposobów było uzależnione od pory roku i świąt. W dni ważne dla Kujawian potrawę przygotowywało się na wywarze po gotowaniu wędzonej szynki, w czasie zimy składników było więcej i dodawano tłuste wędliny, by moc rozgrzewająca pomagała ogrzać organizm.
I chociaż rzadko już zdarza się, że samodzielnie przygotowujemy zakwas z żytniej lub razowej mąki, z dodatkiem rozczynu skórki chleba, to nasze podniebienia nadal cieszy słodko-kwaśny smak.
Teraz żurek goszczący w naszych domach przygotowywany jest tylko podczas szczególnych uroczystości oraz Świąt Wielkanocnych, razem z białą kiełbasą, wędzonką oraz jajkami i nadal pełni rolę ulubionej zupy Kujawian.

Więcej informacji na: http://www.minrol.gov.pl/pol/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-i-tradycyjne/Lista-produktow-tradycyjnych/woj.-kujawsko-pomorskie/Zur-kujawski