Cmentarz ewangelicko-augsburski w Makowiskach

Znajduje się kilkaset metrów za Szkołą Podstawową w Makowiskach. Wiedzie do niego polna droga, zaczynająca się za Szkołą. Został założony w I ćwierci XVIII wieku przez osadników sprowadzonych do Wolskich Bud do wykarczowania terenu (rumowników – stąd inne nazwy wsi Wolschebuden i Rumunki Wola). Od 1838 roku był głównym cmentarzem parafii ewangelicko-augsburskiej w Osówce, a od 1936 roku nowo powstałej parafii w Makowiskach.
Piękna lipowa aleja wiedzie do grobu pastora Wilhelma Alexandra Tetznera – pierwszego pastora parafii w Osówce. Zmarł on w 1849 roku, w wieku zaledwie 29 lat. Ojcem Wilhelma był pastor warszawski i nauczyciel języka niemieckiego samego Fryderyka Chopina – Jerzy Tetzner. Z rodziny Tetznerów wywodzą się inne znane osoby: m. in. aktorzy i reżyserzy: Zbigniew Zapasiewicz oraz Jan i Jerzy Kreczmarowie. Żoną pastora Wilhelma Tetznera była Amalia Wanda, pochodząca Boernerów – znanej rodziny duchownych, nauczycieli i polityków (Ignacy Boerner był ministrem II RP). Na cmentarzu spoczywają również w bliżej nie znanym miejscu szczątki pastora Leona Tochtermanna, pochowanego w 1905 roku, po ponad półwiecznej posłudze w tej parafii. Na uwagę zasługuje również piaskowcowy nagrobek Justine i Dawida Mareckich z rekonstruowanym przez studentki Wydziału Sztuk Pięknych UMK krzyżem „dąbkiem”. Małżeństwo Mareckich podarowało ziemię pod budowę kościoła w Makowiskach (zakończoną w 1931 r., wg projektu architekta Teodora Burschego, brata superintendenta Julisza Bursche, zasłużonego w dziele odbudowy Warszawy). Na cmentarzu zachowały się liczne nagrobki z inskrypcjami (najstarszy z 1849 r.) oraz piękne pomnikowe okazy buków, klonów i dębów. Na uwagę zasługują również inne rośliny: pięknie rozwinięty bluszcz, barwinek, dzwonki, liliowce i konwalie oraz inne niskopienne rośliny, które wiosną tworzą kwitnący dywan. Ze względu na walory przyrodnicze warto odwiedzić cmentarz w maju oraz w październiku, gdy opadną liście. Na cmentarzu można również spotkać rzekotkę drzewną.
Cmentarz znajduje się pod opieką Szkoły Podstawowej w Makowiskach. Więcej informacji na ten temat na stronie www.taktrzeba.org.

Anna Zglińska